AANPAK

De aanpak van de armoede onder kinderen In Schouwen-Duiveland kent enkele speerpunten.
A. Versterken en uitbreiden van het kindpakket
B. Focus op Preventie

Nieuw ten opzichte van het huidige beleid is de focus op preventie. De wens is om dit samen met het onderwijs op te pakken. Een belangrijk deel van de acties vanuit dit plan is hierop gericht.
Voor het bestaande kindpakket worden voorstellen gedaan tot versterking en uitbreiding.
De eerste twee speerpunten zijn structureel en worden voorzien van een meerjarige financiële dekking.

A. Versterking en uitbreiding van het kindpakket

Uit het voorgaande hoofdstuk blijkt dat het gebruik van de regelingen voor kinderen de laatste jaren sterk is toegenomen. Het kindpakket voorziet dus duidelijk in een behoefte.
Het kindpakket komt van alle speerpunten het meest direct ten goede aan de doelgroep. Alle regelingen uit het pakket dragen financieel bij aan bepaalde producten of voorzieningen voor kinderen. De dekking is daarmee al vrij breed: sport, ontspanning, cultuur, leermiddelen en zaken die vanuit school nodig zijn.
Daarom is het de moeite waard te onderzoeken of dit kan worden versterkt en/of uitgebreid.

Om de regelingen nog breder inzetbaar te maken en een grotere doelgroep te kunnen bereiken wordt hieronder een versterking en uitbreiding van het kindpakket voorgesteld.

1. Declaratiefonds en zwemlessen
Het declaratiefonds maakt het mogelijk dat kinderen of gezinnen iets kunnen doen aan ontspanning, bijvoorbeeld een uitstapje maken naar een theater of pretpark, voor een lidmaatschap of abonnement.
Voor kinderen (van 5 tot 18 jaar) is ook een vergoeding voor zwemlessen mogelijk.
Wat nog niet uit het declaratiefonds wordt vergoed zijn (OV-) reiskosten. Wel is hiervoor vergoeding vanuit de bijzondere bijstand mogelijk, hiervoor geldt echter een strengere (bijstands-) norm.
Voor kinderen op het VO die buiten het eiland op school gaan zou een vergoeding voor (OV) reiskosten een waardevolle aanvulling zijn. Binnen de herijking van het minimabeleid wordt dit afgewogen.

2. Jeugdsport – en Jeugdcultuur fonds (JSF en JCF)
Met het JSF is tot 2018 meerjarig contract afgesloten voor een bedrag van 12.000 per jaar. De uitgaven voor het JSF zijn de laatste jaren echter veel hoger. In 2017 werd ruim 26.000 euro gedeclareerd. De uitgaven voor het JSF worden gedekt uit het minimabeleid.
Het Jeugdcultuurfonds is vergelijkbaar met het JSF en stimuleert culturele activiteiten voor kinderen. Een voorbeeld is ballet of streetdance, maar ook scouting of muziekles. Het JCF vormt een goede aanvulling op het JSF aanbod. Kinderen uit onze gemeente hebben hier al gebruik van kunnen maken. Het contract met JSF/JCF wordt daarom in 2018 opnieuw afgesloten en uitgebreid met cultuur.

3. Stichting Leergeld
De samenwerking met Stichting Leergeld dateert van 2014. Elk jaar maken er meer kinderen gebruik van en nemen de kosten toe. In de begroting 2018 is de post vastgesteld op € 25.000. Hiervan is maximaal € 5.000 euro bestemd voor de organisatie, de rest gaat direct naar de kinderen.

4. Potje Geluk
Potje Geluk is een pilot en wordt na afloop van het schooljaar 2017/18 geëvalueerd. De aanbevelingen uit deze evaluatie worden gebruikt om conclusies te trekken over het vervolg.
Pieter Zeeman doet in 2018 nog niet mee met het Potje Geluk. Bij de evaluatie wordt overwogen of deze school ook mee gaat doen aan Potje Geluk. Als daartoe wordt besloten moet er dekking voor zijn.

5. Vergoeding voor ID kaart
Iedereen vanaf 14 jaar moet in Nederland een geldig identiteitsbewijs kunnen tonen. Als er aanspraak wordt gedaan op zorg is dat al vanaf de geboorte. Om te kunnen reizen is soms een paspoort vereist.
Beide documenten kennen een prijskaartje. Een ID-kaart voor kinderen tot 18 jaar kost in Schouwen Duiveland €29,05. Volwassenen betalen € 51,05. Een forse aanslag voor een gezin in armoede.
Enkele gemeenten in Nederland vergoeden daarom voor minima de kosten van een ID kaart.
Het valt te overwegen om ook in onze gemeente de kosten van een ID kaart te vergoeden, al dan niet alleen voor kinderen. Binnen de herijking van het minimabeleid zal hierover de afweging plaatsvinden. Zie http://kindpakketwijzer.nl/ieder-kind-geldige-id-kaart/

6. Samenwerking met (semi-) commerciële bedrijven
Landelijk wordt er door enkele grote banken bijgedragen aan preventie en bestrijding van armoede.
Het is denkbaar dat ook regionale en lokale partijen interesse hebben om mee te werken aan dit doel.
Voorkomen van armoede is immers in ieders belang.
Omdat dit niet specifiek gericht is op kinderen wordt dit punt meegenomen in de herijking van het totale gemeentelijk minimabeleid. Samen met de bedrijfscontactfunctionaris wordt onderzocht of regionale of lokale bedrijven hier een rol in willen en kunnen spelen.

7. Zeeland Pas
In 2016 is met de gemeente Middelburg en de Oosterschelde regio gekeken naar de mogelijkheid tot uitbreiding van de Zeeland Pas. Dit proces is in het najaar van 2016 gestrand.
Gebruik van de Zeeland pas voor armoede doeleinden biedt tal van mogelijkheden, onder andere om er een OV kortingspakket aan te koppelen.
Ook dit thema overstijgt de reikwijdte van dit plan Jeugd en Armoede. Binnen de herijking van het totale minimabeleid zal opnieuw worden bekeken om de Zeeland Pas in te zetten voor armoedebeleid.

8. Vakantie voor minima
Wie met (heel) weinig moet rondkomen heeft vaak ook geen geld op om op vakantie te gaan. Een organisatie als Stichting De Vakantiebank biedt mensen met een inkomen rond bijstandsnorm de kans om een week op vakantie te gaan in Nederland. Om even los te zijn van de thuissituatie en nieuwe energie op te doen. Binnen de herijking van het totale gemeentelijk minimabeleid zal worden onderzocht of dit een optie is voor onze gemeente. Zie www.devakantiebank.nl

B. Focus op Preventie

Armoede is een cirkel die moeilijk te doorbreken is. Daarom is het van het grootste belang dat armoede wordt voorkomen en dat geïnvesteerd wordt in preventie. Ook vroegsignalering hoort daarbij: door tijdig aan de bel te trekken kan erger worden voorkomen. In dit plan worden de volgende acties voorgesteld.

1. Vroegsignalering binnen het Loket Samenleving en Zorg
De consulenten van het Loket werken integraal vanuit het perspectief van de klant. Zij werken met de zelfredzaamheidsmatrix en kijken naar alle leefgebieden, ook financiën. Om te bevorderen dat signalen van armoede nog beter worden opgepakt ontvangen alle consulenten een gerichte training hiervoor.

2. Cursus voor kinderen op de basisscholen om leren om te gaan met geld
Vroeg geleerd is oud gedaan. ‘Wijzer in geldzaken’ pleit op landelijk niveau voor structurele aandacht voor financiële vaardigheden in het onderwijs. Wijzer in geldzaken is een initiatief van het ministerie van Financiën, waarin een groot aantal partners verantwoord financieel gedrag willen bevorderen. De gemeente is groot voorstander van een dergelijke preventieve aanpak.
Er bestaan verschillende (les-) pakketten om jonge kinderen op een speelse manier om te leren gaan met geld, Sommige scholen maken hier al gebruik van. Met de basisscholen in de gemeente zal worden overlegd of een dergelijk initiatief in hun lesprogramma kan worden geïntegreerd.

3. Training voorkomen van schulden op VO
Jongeren moeten tal van verleidingen weerstaan om zich niet in de (financiële) nesten te werken. Tot hun 18-de zijn ouders nog verantwoordelijk maar daarna tellen ze als volwassenen mee in de financiële wereld.
Financiële redzaamheid komt niet zo maar aanwaaien, een aantal scholen besteedt daar al aandacht aan.
Met de Pieter Zeeman zal worden overlegd op welke manier de gemeente de bestaande inzet van de school kan ondersteunen en versterken. Een voorbeeld van een training die jongeren financieel bewust en weerbaar maakt is deze: www.moneyways.nl.

4. Training voor kinderen op speciaal onderwijs over omgaan met geld
Voor kinderen op het voortgezet speciaal onderwijs gelden deze verleidingen eens te meer. Binnen het overleg met de VSO scholen zal worden besproken of er behoefte en mogelijkheden zijn om deze jongeren te trainen in het omgaan met geld. Voorbeelden elders uit het land kunnen als inspiratie dienen: www.smartmetgeld.nl

5. Aandacht voor intermediairs om signaleren te herkennen en bespreekbaar te maken
Signaleren van armoede en dit vervolgens bespreekbaar maken met de ouders is niet makkelijk. Het vergt een specifieke vaardigheid en zeker ook lef. De signaleren blijven daardoor vaak liggen.
Met de intermediairs en scholen wordt overlegd over de mogelijkheid om gericht aandacht te besteden aan het bespreekbaar maken van moeilijke onderwerpen met ouders.

6. Samenwerking intensiveren met instanties die vrijwilligers inzetten
In de gemeente zijn verschillende instanties actief die vrijwilligers inzetten om armoede onder de inwoners te bestrijden, zoals Humanitas, SchuldHulpVerlening (SHV) en de formulierenbrigade van SMWO. De inzet van deze vrijwilligers en samenwerking tussen deze instanties onderling en met de gemeente kan worden verbeterd en geïntensiveerd. Dit wordt in de loop van 2018 opgepakt.

7. Werkafspraken maken tussen professionals en loket SenZ over doorverwijzing
Na het signaleren en bespreken van de (armoede-) kwestie is het belangrijk dat de klant goed en snel wordt geholpen. Het loket Zorg en Samenleving zal hiertoe werkafspraken vastleggen met instanties die werkzaam zijn in het werkterrein Armoede en Jeugd.

Minima regelingen voor kinderen

Kinderen in Schouwen-Duiveland kunnen momenteel gebruik maken van de volgende regelingen:
Declaratiefonds en zwemlesregeling
Het Declaratiefonds wordt door de gemeente beschikbaar gesteld aan gezinnen/personen die voldoen aan de inkomens- en vermogensgrens. Per gezinslid kan er maximaal €150 per jaar gedeclareerd worden, om bijv. een uitstapje te maken naar een museum, theater of pretpark, voor een lidmaatschap of abonnement.
Voor kinderen (van 5 tot 18 jaar) is ook een vergoeding voor zwemlessen mogelijk. Zwemlessen kunnen gedeclareerd worden tot een bedrag van maximaal € 750 per kind binnen een periode van drie jaar.
Stichting Leergeld
Stichting Leergeld zorgt ervoor dat kinderen van 4 tot 18 jaar niet worden buitengesloten van allerlei schoolactiviteiten als gevolg van financiële problemen in het gezin. Voorbeelden zijn de ouderbijdrage, bijdragen voor bijdragen voor fiets en computer, schooluitstapjes of – kampen etc.. St. Leergeld fungeert als intermediair voor alle bestaande regelingen in de gemeente. St. Leergeld meldt de kinderen eerst aan bij de voorliggende voorzieningen, zoals het Declaratiefonds, Jeugdsportfonds of St. Jarige Job. Als het kind hiervoor niet in aanmerking komt of maar gedeeltelijk, dan springt St. Leergeld bij. St. Leergeld wordt gedeeltelijk (80%) door de gemeente en voor het andere gedeelte door giften en sponsoren gefinancierd. Een deel van de bijdrage van de gemeente wordt besteed aan organisatiekosten.
Jeugdsportfonds
Het Jeugdsportfonds is bedoeld voor kinderen en jongeren van 4 tot 18 jaar. Het Jeugdsportfonds vergoedt maximaal € 225,- per jaar voor deelname aan sportactiviteiten. Het Jeugdsportfonds wordt gedeeltelijk(75-80 %) door de gemeente en gedeeltelijk door giften en sponsoren gefinancierd.
Jeugdcultuurfonds
Het Jeugdcultuurfonds is er voor kinderen en jongeren van 4 tot 18 jaar. Het fonds stimuleert culturele activiteiten voor kinderen, denk hierbij aan verschillende dansvormen zoals ballet of streetdance, maar ook aan scouting of muziekles. De maximale bijdrage is € 450,- per jaar per kind. Het Jeugdcultuurfonds fuseert in 2018 met het Jeugdsportfonds.
Potje Geluk
Doel van de pilot Potje Geluk is om , in samenwerking met de scholen, te bereiken dat alle kinderen kunnen meedoen aan schoolactiviteiten. Nevendoel is om de kinderen die hulp nodig hebben nog beter in beeld te krijgen en de toeleiding naar bestaande regelingen voor kinderen in armoede te stimuleren.
Voor 2017 is het budget voor Potje Geluk €35.000. Dit is verdeeld over de basisscholen en scholen voor speciaal onderwijs op Schouwen-Duiveland, op basis van het aantal leerlingen per 1 oktober 2017.
Scholen (directeuren en IB’ers) kunnen naar eigen inzicht Potje Geluk inzetten voor hun leerlingen, met als doel dat elke leerlingen aan schoolse activiteiten kan meedoen, zonder inkomens- of vermogenstoets.
Denk hierbij aan schoolreis, schoolkamp, naschoolse activiteiten, startpakket brugklas, enz. In het voorjaar van 2018 zullen de eerste ervaringen van de scholen gedeeld worden. Na het schooljaar 2017/2018 wordt het Potje Geluk geëvalueerd en conclusies getrokken voor het vervolg.
Nationaal Fonds Kinderhulp
Kinderhulp biedt financiële ondersteuning aan kinderen én jongeren in armoede van 0 tot 21 jaar, voornamelijk op de volgende gebieden: Ontwikkeling (opleiding, cursus, sport, zwemles, eenvoudige laptop of ander schoolmateriaal, muziek, speel- en spelmateriaal ); Ontspanning (dagje uit, Sinterklaas, weekje kamperen, broertje(s)-zusje(s) ofwel ‘Brusjesdagen’, pleeggezindagen); Basale zaken (fiets,
kamerinrichting, kleding); Bijzondere zaken (naamsverandering, medicijnen, therapie).
Nationaal Fonds Kinderhulp kan worden benut als lokale en regionale regelingen niet van toepassing zijn.
Nationaal Fonds Kinderhulp wordt landelijk gefinancierd.
Stichting Jarige Job
St. Jarige Job trakteert kinderen uit de armste gezinnen in de samenleving op een verjaardag. Jarige Job geeft geen geld maar een complete verjaardag box aan de ouders, zodat zij van de verjaardag van hun kind een echte feestdag kunnen maken. St. Jarige Job wordt landelijk gefinancierd.